F jak Finlandia

187 888 jezior i 179 888 wysp. Bajeczny krajobraz Finlandii robi wrażenie. Mamy nadzieję, że literatura fińska również będzie dla Państwa źródłem endorFIN.

Jedynym Finem w historii, który sięgnął po Literacką Nagrodę Nobla (1939 r.) był Frans Eemil Sillanpaa (1888-1964). Autor został doceniony przez Akademię za powieść pt. „Nabożna nędza”, w której podkreślał wegetatywny stosunek niższych klas społecznych wobec wydarzeń dziejowych. Jego zwycięstwo uzasadnione było „głębokim przeniknięciem w życie fińskich chłopów i wybornym opisaniem ich obyczajów w więzi z przyrodą”.

Na trwałe do kanonu fińskiej literatury historycznej wpisały się powieści autorstwa Miki Waltariego (1908-1979). Olbrzymie piętno na jego światopoglądzie, a co za tym idzie na twórczości literackiej, odcisnęły doświadczenia II Wojny Światowej. W mistrzowskiej powieści pt. „Egipcjanin Sinuhe”, dokonał rozliczenia z przeszłością, dochodząc do przykrej konkluzji, iż jednostka uwikłana w historię nie ma żadnego wpływu na rzeczywistość. W pewien sposób umożliwia to dopiero posiadanie władzy. Nutka pesymizmu wobec zastanej rzeczywistości jest zjawiskiem charakterystycznym dla twórczości autora. W Wypożyczalni znajdą Państwo liczne powieści Waltariego, zarówno z kręgu literatury historycznej, jak również o tematyce społeczno-obyczajowej.

Jeśli mówimy o Skandynawii, nie obędzie się bez kryminałów. Jedną z najbardziej poczytnych autorek kryminałów w Finlandii jest Leena Lehtolainen (ur. 1964). Pierwszą książkę wydała w wieku dwunastu lat. Sławę i uznanie przyniosła jej kobieca seria obyczajowo-kryminalnych powieści o policjantce Marii Kallio. Za książkę pt. „Kobieta ze śniegu”otrzymała nagrodę Fińskiego Stowarzyszenia Miłośników Powieści Kryminalnych.

W ostatnich latach na fińskim rynku wydawniczym zaistniała Sofi Oksanen. Z pochodzenia pół Finka, pół Estonka, jest obecnie jedną z najbardziej ekscentrycznych pisarek europejskich. Wielokulturowe pochodzenie wywarło znaczny wpływ na zainteresowania literackie autorki. Jej książki z pogranicza sensacji, dokumentu i psychologii przetłumaczono na ponad czterdzieści języków. Oksanen śledzi głównie ludzkie wybory życiowe oraz moralne. Posługuje się przy tym trzymającą w napięciu narracją oraz chętnie sięga do historii. Jej teksty, m.in „Oczyszczenie”, niejednokrotnie adaptowane były jako scenariusze do sztuk teatralnych. Pisarka obsypana została licznymi, prestiżowymi nagrodami literackimi, a w 2009 r. niemal jednogłośnie okrzyknięta została osobowością roku dziennika Postimees w Estonii.

Jako wisienkę na torcie, potraktujmy twórczość Tove Jansson (1914-2001). Zasłynęła jako autorka książek o Muminkach. Przy okazji zapraszamy Państwa do obejrzenia bajkowej makiety Doliny Muminków w Filii nr 11 przy ul. Łęgskiej 28. Nie wszyscy jednak wiedzą, że pisała również doskonałe powieści dla dorosłych, z silnym akcentem psychologicznym. W powieści pt. „Słoneczne miasto” dotyka głównie problemu przemijania. Stara się ustosunkować do pojęć „młodość” i „starość” oraz prześledzić emocje, które towarzyszą człowiekowi na poszczególnych etapach życia. Książka pt. „Kamienne pole” to studium bolesnego rozrachunku człowieka ze swoją przeszłością. Szczególnie godna uwagi jest powieść pt. „Córka rzeźbiarza”, napisana w hołdzie zmarłemu ojcu, Victorowi Janssonowi, któremu pisarka zawdzięczała artystyczną duszę. Jest to pełna ciepłych, rodzinnych wspomnień opowieść z elementami autobiografii, spowita dojrzałym spojrzeniem spełnionej artystki.

To jeszcze nie FINał fascynujących powieści fińskich. Jeśli mają Państwo ochotę na więcej, zapraszamy do Biblioteki.