Karol Rafał Estreicher (młodszy) – autor fotografii nieznany
„Polska jest jedyną rzeczą, na której mi naprawdę zależy. Kultura polska na całym terytorium państwowym polskim jest mi najcenniejszą. Bo wiem, że istnieją narody bez terytorium, bez języka, bez państwa, ale nie przetrwają narody bez kultury.”(„Dziennik wypadków”- K. Estreicher)
Urodził się 4 marca 1906 w Krakowie. Był polskim historykiem sztuki, encyklopedystą, prozaikiem, autorem licznych publikacji. Pochodził ze znanej w Krakowie rodziny Estreicherów; był synem Stanisława (1869-1939), profesora prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz wnukiem Karola Józefa Teofila Estreichera (1827-1908), polskiego historyka literatury i teatru, krytyka literackiego, bibliografa, wieloletniego dyrektora Biblioteki Jagiellońskiej, nazywanego „ojcem bibliografii polskiej”.
Kształcił się w Krakowie. Ukończył Gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego, a następnie studiował historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1928 otrzymał doktorat, a w 1947 habilitację. Od 1954 był profesorem nadzwyczajnym, a w 1972 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1945-1950 wykładał w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz w latach 1951-1961 w Wyższej Szkole Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Od 1951 był – aż do emerytury w roku 1976 – dyrektorem Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Karol Estreicher, po wybuchu II wojny światowej i ewakuacji cennych dóbr kultury z Krakowa, udał się na emigrację do Francji, gdzie został sekretarzem gen. Władysława Sikorskiego. Zaangażował się w opracowanie strat kultury polskiej pod okupacją niemiecką. Kierował 8-osobowym zespołem tworzącym Biuro Rewindykacji Strat Kulturalnych przy Ministerstwie Prac Kongresowych w Londynie. Efektem prowadzonych prac było opublikowanie, pod jego redakcją, w 1944 po polsku i angielsku, liczącej ponad pięćset stron książki „Straty kultury polskiej. Katalog strat kultury polskiej pod okupacją niemiecką 1939-1944”.
Od kwietnia 1943, czyli od momentu zerwania przez ZSRR stosunków dyplomatycznych z rządem polskim na uchodźstwie, Biuro Rewindykacji Strat Kulturalnych podjęło także prace nad skatalogowaniem strat zadanych przez okupanta radzieckiego na kresach wschodnich. Ale ze względu na brak stosownych dokumentów, nie udało się ich wydać w postaci książkowej.
W kwietniu 1946 Estreicher wrócił do Polski z cennym transportem polskich dzieł sztuki i archiwaliów odzyskanych z brytyjskiej strefy okupacyjnej Niemiec. Były wśród nich m.in.: „Dama z gronostajem” Leonarda da Vinci, „Pejzaż z miłosiernym Samarytaninem” Rembrandta, czy też Ołtarz mariacki Wita Stwosza. Po wojnie kierował w latach 1946-1964 renowacją Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego.
W latach 1957- 1984 był prezesem Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, któremu zapisał cały swój majątek oraz ekspertem Ministerstwa Kultury i Ministerstwa Spraw Zagranicznych ds. rewindykacji polskich dóbr kultury. W 1976 został przesunięty na emeryturę. Po odejściu z pracy zawodowej dużo pisał. Zmarł w Krakowie 29 kwietnia 1984 i został pochowany na Cmentarzu Rakowickim.
Karol Estreicher (młodszy) był kontynuatorem dzieła dziadka Karola i ojca Stanisława – wznowił z uzupełnieniami w latach 1957-1989 „Bibliografię polską Estreichera”, (tomy I-XIV) oraz samodzielnie przygotował zeszyt 1 tomu XXXIV (1951).Był także autorem m.in. takich dzieł jak: „Historia sztuki w zarysie” (1973), „Nie od razu Kraków zbudowano” (1947), „Grobowiec Władysława Jagiełły” (1953), był współtwórcą „Encyklopedii Staropolskiej” wydanej w latach 1937–1939 z Aleksandrem Brücknerem czy autorem przekładów dzieła Giorgio Vasariego „Żywoty najsławniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów” (t. I-IX, 1985-1990).
