Z okazji Tygodnia Bibliotek prezentujemy powszechnie mało znane, jednak istotne dla historii naszego regionu dzieło, pt. „Żywoty biskupów włocławskich” Stefana Damalewicza.
Książka powstała na życzenie prymasa Macieja Łubieńskiego, arcybiskupa gnieźnieńskiego, wcześniej, w latach 1631-1641, biskupa kujawskiego.
Autor tekstu, Stefan Damalewicz urodził się w 1610 r. W 1637 r. został mianowany przez biskupa Łubieńskiego teologiem domowym oraz przełożonym włocławskiego seminarium duchownego. Sprawował funkcję kanonika kruszwickiego, a następnie kujawskiego, a także wykonywał obowiązki cenzora ksiąg w diecezji.
Damalewicz jako świetny kaznodzieja i uczony otrzymał od swojego protektora, Macieja Łubieńskiego, zlecenie napisania dzieła historycznego, w którym przedstawiłby sylwetki biskupów kujawskich. Tym sposobem w 1642 r. światło dzienne ujrzały „Vitae Vladislaviensium Episcoporum” (Żywoty Biskupów Włocławskich), napisane po łacinie, wytłoczone w Krakowie, w drukarni Franciszka Cezarego.
Zasadnicza treść dzieła została poprzedzona przemową o początkach chrześcijaństwa w Polsce, działalności Zakonu Krzyżackiego, katedrze włocławskiej jak również granicach i dobytku diecezji.
Zestawienie biograficzne biskupów otwiera legendarny biskup kruszwicki Lucyd (Lucidus), kończy zaś wspomniany Maciej Łubieński, który w momencie wydania książki był już arcybiskupem gnieźnieńskim.
Damalewicz prawdopodobnie bazował na istniejącym już na ten temat, XV-wiecznym tekście Jana Długosza. Dzieło to rozszerzył i uzupełnił. Każda nota biograficzna opatrzona jest indywidualnym tekstem pochwalnym, a przy wielu zamieszczone są miedzioryty herbów biskupich.
Mimo licznych niedociągnięć językowych i faktograficznych, „Żywoty Biskupów Włocławskich” Damalewicza to istotna pozycja biograficzna, z której wiedzę czerpały kolejne pokolenia.
Rok później, w 1643 r. Damalewicz napisał kolejne religijne dzieło biograficzne. Tym razem warsztatem jego zainteresowania były żywoty proboszczów kujawskich.
Pełną treść publikacji znajdziecie tutaj: https://tiny.pl/9sx8s
Dział Informacji Regionalnej i Bibliograficznej
