„Z kart historii Włocławka”
155 lat temu we Włocławku otwarto pierwszy most na Wiśle!
Choć pierwsze starania o most związane z ułatwieniem transportu żywności z pobliskich wsi rozpoczęto w 1843 r., to dopiero w roku 1864, po wielu perturbacjach finansowo-administracyjno-projektowych, decyzją Namiestnika Królestwa Polskiego z dnia 30 grudnia, propozycja mostu została zatwierdzona i przekazana do niezwłocznej realizacji. Dwie firmy; Fabryka machin Andrzeja hr. Zamojskiego i Spółki w Warszawie oraz fabryki żelazne Adolfa barona Krygera w Porębie gub. Radomskiej zbudowały na włocławskim odcinku Wisły most łyżwowy o następującej konstrukcji: „długość mostu wynosiła 299 i 2/7 sążnia (sążeń = 1,728 m), szerokość 3 sążnie, ustawiony był na 82 łyżwach, z których każda była długości 49 stóp, szerokości 13 stóp i wysokości 3 i 1/4 stopy” („Włocławek: dzieje miasta”, Włocławek 1999, T.1 , s. 497). Budowę rozpoczętą 17 marca 1865 r. skończono 17 października. Dwanaście dni później – 29 października 1865 r. dokonano poświęcenia i otwarcia mostu. W uroczystościach uczestniczyli m.in. biskup Michał Marszewski oraz Namiestnik Królestwa Polskiego hr. Berga, Naczelnik Zarządu Komunikacji w Królestwie Polskim generał lejtenant Szuberski. Zgodnie z postanowieniem Zarządu Komunikacyjnego, most był czynny od 4.00 do 6.00 i od 15.30 do 17.30. Przejście w innych porach było dozwolone po uzyskaniu odpowiedniego pozwolenia. Użytkowanie mostu nie było darmowe – pobierano mostowe od osób, pojazdów i zwierząt według taryfy opłat, z której dowiadujemy się również, że w okresie od 1 listopada do 1 kwietnia kwoty były dwukrotnie wyższe, a w czasie „wielkiej kry” nawet dwa i pół raza. Pozyskane w ten sposób pieniądze służyły m. in . do spłaty długo zaciągniętego na jego budowę, której całkowity koszt wyniósł 152 324 ruble. W latach 1871-1914 generował dochody w wysokości 25 tys. – 40 tys. rubli rocznie. Most nie był stałą przeprawą lądową przez rzekę. W okresie zimowym był rozbierany i przechowywany w specjalnie zbudowanej motławie (magazynie). Podpalony 2 sierpnia 1914 r. przez wycofujące się z Włocławka wojska rosyjskie, został zastąpiony przez „o konstrukcji identycznej z poprzednim”, wybudowany przez okupujących miasto Niemców. Nowy most zniszczyło wojsko polskie podczas najazdu bolszewickiego w 1920 r. na rozkaz pułkownika Wojciecha Gromczyńskiego za zgodą gen. Józefa Hallera. Odbudowano go w 1922 r. Ostatecznej rozbiórki mostu dokonano w 1938, rok po zbudowaniu na Wiśle mostu stalowego im. Edwarda Śmigłego-Rydza.
Historią włocławskich mostów interesował się również patron naszej biblioteki, co odzwierciedlają m. in. artykuły prasowe poświęcone temu zagadnieniu. Przykładem niech będzie tekst z „Głosu Pomorza” z 18 lipca 1948 .r, nr 196, str. 3 pt. „Od mostu drewnianego do stalowego. Z okazji odbudowy mostu na Wiśle we Włocławku”, który znalazł się w zbiorach biblioteki dzięki uprzejmości spadkobierców Zdzisława Arentowicza.
Źródła: „Włocławek: dzieje miasta”, pod. red. Jacka Staszewskiego, Włocławek 1999; M. Morawski, „Monografia Włocławka”, Włocławek 2003;Wikipedia: https://tiny.pl/7n4hw .
